Langai. Nbung nsa maza

Nbung nsa maza bapyin shadang jahten shaza madang ko wa du nna, matut mahkrung hkrang hte shinggyim masha man man rai nga pra na rot galu gaba wa na lakung lama jahten shaza kau ya, masha hte hkrung jahkai ni hpe shaza hkra ai masa hpe go nbung nsa maza hkra ai nga sai. Nbung nsa maza hkra ai lam go shi hkrai byin wa ai lam nga ai, ga shadon nhprang wan hkru, sharo wan hkru, nlung tsam mat re. Masha e jahten shaza ai lam mung nga ai, ga shadon jak rung maza nsa, modo maidang nsa hte akri rai gapo re. Shinggyin masha ni galo lu galo sha ai lam majen je mat wa ai nga yang, dagu sut lang jahtum shama ai hte rau, maza nsa, wan ningmu ni hpe nbung nsa ko hte shamong bang dat sai re nga yang, nbung nsa sanseng lam hpe grai wa hkye hkra nga ai.

　　Ningja maza

　　Ja dinglai ai ningja e shinggyim masha ni galo lu galo sha, nga sat nga sa htingwan ni hta ningja maza hkra ai manghkang pru wa chye nga ai. Mu mada ai ningja, hungwaisen ningja hte tsiwaisen ningja re. Mu mada ningja mayu e mu ga dik ai go myi lat ningja re, ga shadon shana nan hkra ai modi wan ningja, jan ja dik ai shaloi myu nta pat shakum ko nna nhtang htong nan ai janningja, dat hte hpri gang matut ai ko na ningja, hpri hte pat shabyo ai ko ningja ni myi jahten ya chye nga ai.

　　Masum. Nsen maza

　　Na maza nga ai nsen go ana lo lo shabyin dat chye ai, mu ga ai go: Salum gahprap n man, sai tso wa. Shatkan hpye shabung ana hte shat kan hte pu matut shara hpye shabung. Shayi num ni a hkum hkrang n-gun shanut, numhking n man mat, ma hkum num ni nbya bya shadang tso jat wa rai chye nga ai. Myit ningtsing, pot sindong, myit maju n jung hkro rai wa chye ai.

　　Mali. “Nsam hpro maza” a shaza lam

　　“Nsam hpro maza” go balasatik hpro maza hpe ngu ai re. Shi n gaja lam go: 1. Myu htingwan jahten ai. 2. Masha hkum hkran hkamja lam jahten ai. Gabai kau sai balasatik hta go machyi jinu hte ana ganu nga, brat ai shara re. 3. Hkai ningmai jahten shaza: Ga jahten, hkai ningmai hka marom la hte ru galu gaba wa na hpe pat shingdang kau ai.

　　Manga. Nga sat nga sa maza hka na madung maza rai

　　Nga sat nga sa maza hka go shat gok, hka shin gok, namdum re ko nna lui pru wa ai hka maza hte maza rai ni re, shi bo hpan go myu masum rai nga ai: 1. N tun rai, maza hkra rai ko na 40% du nga ai. 2. Atong along re rai, maza rai ko na 10% du nga ai. 3. Byo rai, maza rai ko nga 50% du nga ai.Rai ndai ni lo malong go gung ningtuk n rong ai hkrai re. Dai hta lai nna, Myu shagu hpri jahkai hte myu shagu gashin shatsai rai, gaji hkrung rai lo lo mung no lom nga ai.