Dumsa Lot Ong
Masha gohtoshangai wa ai shani konna asak ugut gu ai ten du hkra tinang a sak hkrunlam hpe bai nhtang sumru yu yang, tsun jahta chyai na gamung lolo lu da ai wa go, dai ongdang ai sak hkrunlam langai rai nga ai. Raitim, langai hte langai a sak hkrunlam n bung nga ai. Nkau goyu yu asak hkrung shalai wa ai ni nga ai zon, nkau mi a sak hkrunlam golaklai hpa gamung sumtu ni grai rong nga ai: Kaga masha hpe myit n gun jo lu ai lam ni, maumui zon madat chyai na zon re lam ni, masat masa galo da na zon re laklai ai lam ni lolo tsun jahta chyai na mahkrum madup gamung ni rai nga ai.
Dai hte maren, grai loi ai hku sak hkrung lai wa sai ni a gamung hpe masha gadai nau n kam madat ya nga ai. Hpa shakut yu ai lam mung n nga, hpa laklai ai jahta hpa lam n lu, hpa sum machyi hkam ai lam n nga. Yup rot, shat sha, hkyi nyi, jit ji, gamung ni go gadai n kam madat ya nga ai. Shanhte a sak hkrunlam goJinghpo ga malai hta, “Wan mu wan kra, shat mu shat sha, doai hta lui ai ja”ngu tsun nga ai. Hpa mung n kam galo, hpa mung n kam shakut, shani tuptup mare lam abrop hkom, hpa hkaja mung n kam, masha a ga chyu la, masha ni jo ai hpe chyu kam, tinang ko na masha wa hpe jo na ngu hpa n nga, masha wa a garum chyu la, tinang kona ta yung langai pa n kam shamot. Dai zon re masha wa hpe “Sharoa marang e shan sha, manang wa a marang e wan kra”htingrep htingwan hkrai garet ningwan hkom ai masha laban, ga gaba hkrai shaga nna masha wa a lam hkrai shatan hkom. Dai zon re masha hpe dap kop ko tsap gahtanai ngu nna mung amyu myu tsun shamying ton ma ai.
Ngai go gaji ai ten ko na salang ni gamung jahta dung nga ai hkan grai kam madat ai. Nye a ma gaji prat na mungkan hpe mu mada ai ningmu ni mung grai wa laklai ai lam go nrai tim, ndai laika hpe hti yu nna gadai mung tinang a ma prat ten hpe bai myit dum shingran chyai let,marit maroi hkamsha lu na matu ngu,ngai lu matsing ai made garan gachyan dat ai.
Ma gaji ten asak masum mali ning du hkra,tinang hkum numla ginhka na pyi n chye aisak hkrung nga liai. Yong hpe masha hpan langai hku sha mu ai. Masha tsang garan ginhka lam n mu. Hpa sha tim mu ai hkrai na, gara hku woi gasup tim pyo hkrai na, jumdui tong n ra ai ma gadai n nga,yupra ntsa jit n tat ai ma gadai n nga. Tinang hpe atsom agom tsun shaga abok ai ni hpe myit n kap ai ma gadai n nga. Masu mago ngu ai n nga, myit e rong ai n-gup e pru. Pot mayu yang mung pot kau, hkrap mayu yang hkrap kau. Gaya ngu ai n nga ra. Makau ko gadai nga n nga gadai hpe ana agam na lam n nga. Yong go tinang hte seng ai masha hpan hku she shadu. Shani tuptup gade kagat gasup hkom tim puba ai mi nhkamsha. Ma a ga go shat kosi yang hkrap, lama mi lu mayu yang aput, puba dum yang yup pyo mat, dai sha rai nga ai. Masha a ntsa nju ndong mara nchye mu. Ya ga lo hkat ya bai ram, shada da a mara nchye matsing hkat. Gade myit n su ai ganu gawa ni adup gayat hkrum tim,ganu gawa ni a shingnip shingwun e sha bai nhtang machyu wawa rai nga ai. Dai majo, ma hpe n tsora ai gadai n nga. Tinang a ma prat hpe n marit ai gadai n nga lu ai hkrai rai na re.
Annau ni yong marai kru rai nga ai. Ma Nong go grai no gaji ten n nga mat sai. Ngai go Ma La mahtang re. Nye lahta hpu ba nga ai. Ganau niMa Tu, Ma Ko hte hpungdim Ma Lu ni rai nga ai. Gaji ten ko na annau ni yong lasi lamun re n lom ai. Yong hta grau hkumhkrang makru bok, pa pa dutdut hkakhkak re ai go ngai Ma La mahtang she rai sam ai. Dai majo mare na ni ngai hpe mu jang La Bat,nkau goBandu La ngu nna mung shaga chyai ma ai. Hpa majo Bandu La ngu shaga ai ngai nchyeai,n-gun ja ai wa hpe tsun sam ai hku sha myit la ai. Dai hte maren ngai mung mare hkan manang ni hte gamu hkom grai kam ai la wa rai nga ai. Masha ni shakon magang latson magang, je magang hpre magang re la wa she rai nga ai.
Arong Mala Wan Yam Shama
Shakon ga hpe grai ra sharong ai la wa re hte maren, awa nam de, yi sa, nga hkui sa shagu annau ni hta na ngai hpe hkrai woi ago hkomhkom rai nga ai. Ngai mung wa a sanat hpai garum, sanat lu hpai jang hpang de awa hkan nang nga ai hpe pyi n dum hkrahkra nan shonglam de lamat hkom hkom rai nga ai. Sanat hpai ai ten myit rot ai lam wa, nye a myit masin kro lawang, lasolasa, bonu sai lam ni mahkra nye a aming madat hkamla na matu matsun mungga hpe la nga ai zon she hkamsha kau ni ai. Sanat lu hpai madun ai go arong gaba nan rai sai. Ngai sanat hpai nna pru hkom sa ten,makau grupyin hkan masha gaji gajo shanut shano ni hkrunlam hkan anyi ango anya chyala rai gapat nga ai hpe n kam yu we ai. Hpa n lu gap la tim ahkyak nrai nga ai. Ahkyak go nye lahpa ntsa sanat hpai mara nna mare du shang wa lu ai go nye matu hkik hkam ai arong aya janmau gaba nan rai nga li ai. Jinghpo sai ngu ai hpe moi salang ni shagop da ai ga go teng sam ai, “Arong mala wan yam shama”Jinghpo ni go sanat lu gap ai hpe grai arong mala chye ai. Ngai mung Jinghpo sai go jet sam ai, gachyi pa n shayom. Mare du shang wa tim leshading,wo shading hkrai rai bang wa. Awa go sanat pala mi n rong tim, majoi joi nmai shading chyai ai sanat ngu go nat rai re nga nna, tsun shadum dum di ai.
Hpu ba hte ganau Tu ni chyom go shanhte ngai daram wa ko hkan nang hkom na ahko ahkang nau n lu ai daram rai ma ai. Nye myit hta mung nta masha ni yong ngai hpe she grau ahko ahkang jo ton ai zon she non kau se ai. Ngai go grai nyeng ja ai hte shalu ja ai ko mung lom ai. Ngai ngu ai hku nbyin jang shani tup tim hkrap dung nga hkam ai. Gaja wa hkrap ai go ra ai ten daram sha raitim, ngam ai ten go shapau ai do sha rai nga ai. Myiprui n pru tim hkrap ai nsen go bru she nga n shayom ai.
Gat Sa Mari Ai Namchyim
Anhte mare ko bat mi hta gat lahkong lang nga ai, bat lahkong ya gat hte bat mali ya gat rai nga ai. Nta na lu hpa sha hpa shatmo shatmai ni sa mari ai go awa sha rai nga ai. Awa mung grai n-gup machyu ai masha re. Shatmai n mu jang shat n kam sha ai. Awa gat sa shagu ganau Ma Tu hte an lahkong hpe lago leng ntsa shong hpang shadun ton nna gat woi sa sa re. Gat go anhte nta ko na deng lahkong masum daram tsan ai. Lago leng jon hkrau rai dung mara dat ai hte nye myit hta modo mi n shingran mu tim, anhte ni mung kaga nga mu nga mai ai gashu gasha ni hta tinang hkum gade wa n shai hkat ai zon she non kau se ai. Gat sa mari wa shaloi, lago leng a ta jum shara hkinlang pai hkra ta lang gat rai bang nhpye gaba lahkong hpringhpring simo simai, wa shan, gala nai, chyinghkrang gumdin, chyinghkrang joban majo, bahkri shum, sau, shakau, masala amyumyu hte kaga muk, jumdui, nam oi, lu hpa sha hpa ni bo sumno noi goiwat nna nta du wa yang,bungli gaba langai galo ngut da sai zon shadu ai. Nta wa hkrunlam hkan gat sa hkrunlam manang ni hpe gatrai nhpye sumbro langai sa hpai wa ai ni hpe mu jang,nau n mu masu su nna myijut nhkrem hku dinghkret yu shalai kau kau di saga ai.
Nu goannau ni hpe galoi mung gat sa hkyen shagu tsun ai, sumbu ko gumhpro gahtap hti bang da jang,galoi mung ningpot ningdung bung pre hkra atsom gahtap ton ra ai da. Sutgan ngu go grai shalu ja ai hte gaya ja ai hpan re majo kam mara ton da jang,tinang ko sutgan n kam sa wa ai da. Dai shani ko nna ngai mung nu tsun ai hte maren gumhpro hpe galoi mung ningpot ningdung bung pre hkra rem kyem mazing ton na sharin la lu saga ai.
Nta du wa yang, nu mung nta gaman n nga ai. Annau ni bu na Jinghpo hkahku labu da da dung nga nga rai uai. Ngai go nu labu da da dung nga shagu galoi mung wa yu yu rai nngai. Ngai na labu go da nga sai kun ngu sa jep yu ai rai nga ai. Hpa majo nga yang annau ni bu na matu gahti galai da ya nga ai. Hkahku labu langai lu da shangut na matu bat mi jan daram aten la ra ai. Ngai na labu da hpang ai shani go shani tup tup nu lawan da shangut ya lu na matu dung sin yu nga ai. Ri shon ra ai ko shon garum, ri lahko ra ai ko lahko garum rai aten tup htep lahti nu a makau da da dung yu sin nga ai. Da makau nau ni gahtep dung wa jang nu go: “La e, dai lu, da-lim hkra na lu, sit u lu, da-lim hkra jang dinggai jan gatut na lu.”nga nna tsun tsun rai nga ai. Shani tup gasup hkom nna shana shat n sha ai yup wa hkyen shagu, nu go: “La e, shat n sha nna hkum yup lu, shana yupmang dinggai jan shat bot jo ai da lu.”nga nna tsun tsun di nga ai. Nu annau ni shat kosi nna yup wa na tsang ai majo tsun ai rai nga ai. Shana na dinggai jan nga ai hte gade yup mayu tim shat hkru hkru sha abak la nna she yup yup rai ga ai.
Nta ko manam du jang annau ni shatmai mu na re majo grai gabu ai. Hpa majo nga yang manam du jang go galoi mung u sat sat rai nga ai. Nta ko shan shatmai ni dingyang n galo sha ai,galang lang gat de na wa shan, nga ni chyom go mari sha ai. Raitim nta ko u sat sha ai daram namchyim n nga ai. Nta ko u sat jang u pu ukanga-i ai mung galo, ju ai mung galo rai nga ai. Dai ten ja gumhpro mung nau n lang aiprat re majo gat shagu n lu sa ai. Tinang a dum nta sun wang, makau grupyin nam maling hkan she shatmo shatmai ni lo malong tam sha lu ai prat rai nga ai.
Nu Hkai AiMaumui
Yupra shang ten nu maumui hkai dan na hpe annau ni galoi mung la dingda nga ai. Nu maumui hkai let annau ni hpe shayup ai. Nu hkai dan ai maumui ni go:Shata mung de Hpyihpai Nang shayi jan lagat hpun pot gaba ko nba dahkuk dung nga ai maumui, gawa a num gaji jan e gyam sat ai ganu majing go taubyen tai mat nna,lani mi gasha go mare masha ni hte rau nga sa hkui ai shaloi ganu taubyen jan hpe hkahku hkanam jom wang shachyut rim la ai maumui, manang lahkong nga madim sa yu ai ko na galang u manya (Chyanga long u) byin wa ai maumui, nta htingkrokoyup na hta lupwa kong ko yup ai maumui, hkanghkyi hte magui a maumui, nyau hte sharoa maumui, Yu ma Sam Nohte Nga ma Pan Roa maumui,myi n mu ai ganu yan gawa hpe kandang hpai mara hkom ai gasha a maumui, bukda hpara a maumui, baren numroa maumui, ganu ji (Gawa a hpang num) n nen ai maumui, bainam hte gui rung galai mat ai maumui ni rai nga ai.
Shata Jan Gata
Shagong shata jan mai shana aten du shagu annau ni go nta nbang ko dung chyai let,shata jan hpe galoi mung yu mada chyai nga ai. Nu tsun ai: Hto shata mung de grai tsom ai Hpyihpai Nang shayi jan go lagat hpun pot gaba npu e nba da dung nga ai re da. Hpyihpai Nang shayi go mahkon hkon chyai let nba da ai yungui mahkon ga go: “Nang Hpyi Nang go teng kaleng, Hpyihpai Nang go duklu”(Ngai Hpyihpai Nang shayi go poi gaba de bu sa na matu tengkaleng tengkaleng nga da-lang nsen hte nba da shakut nga nngai, ngai Hpyihpai Nang shayi a da-lim nsen ni mung duklu duklu nga nba dahkuk nsen ni ngoi gara nga ai)nga ai. Annau ni mung gaja wa shata jan hpe atsom shingyo mada yu yang,lagat hpun zon gaka kok kok sin mang ai nsam ni hpe mu nga ai. Nye myit hta “Oh, Hpyihpai Nang shayi mung gade she poi n dep na tsang nna htoi shata jan ko nwai shingran let nba da pyo nga ma dong.”ngu shingran nga ai. Makau grupyin de bai mada dat yu yang,htoi shata jan a shingnip shingna ni hte rau,maji ta na mahkup saiwan ni a lapran,htingbu nta kawa shakum hku,lapran nta gata wan kra dung nga ai ni a wan shinglet gaprip gala ai hpe mu yang, mungkan ting mangai ten myit ngui myit pyo simsa nga ai hte yi shingnom hkan na sa gap, hkam la ai du dumsi, uri ugan, nam na ashu ashan ni hpe gade she ju sha pyo nga ma dong, ngu sa chyan masem yu na daram myit ndot la dik ai.
Wan Kra Namchyim
Ya bai myit sumru yu yang marit maroi shata ninghtoi, maron jahku gaduhka apak ai nsen ni, mare shingnom hkan chyahkyi hong ai nsen ni, maling dinggam shagu gautit grauchyang ngoi garu ai nsen ni hpe myit dum shingran prapra malap n lu ai. Nshungta manap nhtoi htoi ai hte ngai go nye a ganau hpungdim numsha, Ma Lu hpe jasulet ndang nla lahpa npu ko matep ton in shinggan de woi garot pru wa nna,nta ndo wan wut kra chyai let nai gadung, hkaulam, hkaupuk ni ju, gapung, gakang sha chyai chyai rai ga ai. Dai ten anhte daram lusha pyo ai go gara mungkan jut de mung nga na n shadu kau ai.
Nshung ta jahpot shagu nta ndo ko wan kra chyai ai namchyim hpe daini du hkra shingran mu nga ai. Kawa hpun jahkro ju shalom ton ai majo,gating gatang gaprik gaprok nga ngoi ai nsen hte wan shinglet ni a galim gala ka manot dingsot pru wa ai nsam ni hpe mu yang,anhte mare daram kaga shara de shimlum lam hkamsha lu na n shadu ai. Wan shinglet mung nsam hkum hkra nan shapro dan nga ai,tsit ai, mo ai, htoi hkyeng ai, shaba pu nsam ni, amyu myu nsam ni rai nga ai. Wan shinglet galam ai hpe disakuka manot ai hkrang zon mu nna grai mani chyai kau saga ai. Dai ten nye a makau grupyin mungkan ting go ngai hpe sha myit shapyo ya nga ai zon chyu hkamsha ai. Hpun lap, kawa lap ni nbung bungsi a majo,lau lau lau rai ari ashun gari dan ai hpe du hkra mu yang pyi grai mani mayu ai ma prat asak rai nga ai. Hpa mu tim laklai ai zon chyu mu ai. Makau grupyin shingra maka ni mung anhte ma ni hte gasup pyo chyai ai zon sha mu mada hkamsha ai. Lamu de samui hpro tsom ai hpe mu yang mung jon hkom pyo chyaina zon chyu shingran ai. Nta gata gade kyin nga tim galang lang ginhtong lado lamu ntsa de tuk taruk u ni pyen lai wa ai nsen hpe na yang,shinggandekagat pru nna grai shingyo let yu chyai saga ai. Nbungli pyen lai ai nsen na yang mung nbungli hpe ganghkau ntsa tsan tsan de shang nyip rai mat wa ai yu mada htum hkra yu azi kau kau rai saga ai. Masha gaba ni go lamu de nbungli pyen jang,jan ja nna re marang n htu sai nga nna chye tsun ai. Anhte ma ni go lamu ntsa pyen lai ai nbungli hpe lata laban daram sha gaba mu ai majo,masha rong ai n shadu,dathke bang nna shapyen hkom ai she shadu kau saga ai. Mare ting hta marit ningchyin sadek (Radio) mahkon nsen ni ngoi na yang mung sadek gata masha rong nna,mahkon hkon garu to ai chyu shadu. Makau ko shadun ton shangoi jang,anhte ma ni yong shinggrup dung let atsom yu mada aji chyai nga ai.
Nshungta jahpot jan pru ten nta makau hkan tu ai shalung, shala, hpun kawa ni lapran hkan htoi ninghkong jan a nsam ni gala pru wa ai hte,nta shakum hku sumri gang gran da ai zon nta chyinhkyen ntsa hkan jan lago htan madi nga ai shara ni hpe annau ni shara masat mahkret chyai ga ai. Tsingdu tsingman lap hkan numri ntsin sumbro ni jahpot nshung jan a htoi ai shingnip shingna nsam hte pripla gabrim kap nga ai hpe marit maroi she ngu ai. Jahpot jau hkashi hkan nga madim ja chyai ai hpe sa yu let hka pyen (Hkinggau) hkan nga gasha ni galim chyai, bungsi awut ai majo,hkahpyi ntsa gyi kun shamu shamot nga ai hka hpyi nsam ni hpe yu chyai let myit hta grai simsa pyo dum ai. U numji numchyoi, wa du zet, u krang nong, hkato nong, singwoi wit, singing kai u ni namsi hpun sumwum hkan ji she nga garu chyai ai hpe adum nga ai. Galang lang ntsa de mada yu yang, ugum, ura, hkaike u ni bo ntsa hkan dumhpran pyen lai wa wa rai nga ai.
Sut Rai
Wan wut ai makau gyitdun ton ai nta na hkauna shot ai dumsu ula lahkong hte manang zon jahta chyai ai. Dumsu yan mung wan kra pyo let shatlai lai ai nsen ni go krut she krat she nga shangoi dan bu nga ai. Dumsu ula langai go ahpro nsam rai nna langai wa go loi momai nsam rai nga ai. Ahpro nsam wa a mying go Gam Hpro rai nna, momai nsam wa a mying goSu Nam ngu shingteng amying jo da ai. Gam Hpro hpe anhte nta ting gahpu ba zon grai tsora lanu lahku ai.Hpa majo nga yang, shi gonta na jagun jagap rem ai ko na mayat maya wa ai wa rai nga ai. Nu tsun yang Gam Hpro go sut dumsu re ai da. Shi go shangai wa ai gaji ten ko na langu si myin ai sama bat manam pyo nga ai. Gam Hpro go anhte nta masha ni hpe 17 ning hkauna htu jo lai wa sai re. Su Nam go wahkang e mari bang la ai dumsu re majo dumsu manam jahpan hku Su Nam ngu shingteng amying daido la ai re.
Dai ten anhte ni rem ai dum nta sut ngu na, nga dumsu hte kaga dusat ni a mying ni go:
Nga, dumsu ni: Chyama Gam (Chyama zon chyang mut ai nsam), Ko Hpang (Gam Hpro a ganu), Man Do (Myiman dok dok), Gam Hkye (Hkye ai nsam), Gam Hpro, Su Nam, Ko Hkye (Hkye ai nsam), Nkai Jan (Nga wuloi ganu) hte gasha ni masum ting rai ma ai.
Gui:Ko Mut, Ko Hkye hte kasha Du Bat ni rai nga ai. Nta grai chye sin ai. Nta wang gata nga, dumsu, wa, bainam ni shang jang shachyut kau kau di ai. Shana du jang nta na bainam ni wa gau la chye ma ai.
Nyau: Nyau ganu go Kan Bat ngu ai re. Kan ko ahpro bat re majo Kan Bat ngu shamying ai. Kan Bat gasha grai mayat ai. Shaning shagu mare na ma ni nyau gasha gashun gashe sa la shingjong ma ai. Htinggo shagu shat nnan sha ai maji ta ten htingbu nta langai ngai ko nga gakang sa lagu sha ai ko masha ni adup sat kau ya ai hpe chye lu ai. Gadai n shang su wa anhte na nyau adup sat kau ya ai kun grai matsa kau dat sai.
Nlung Ningnan
Shat ningnan shingnrai, nlung ningnan sha ai ten go lo malong kala ta hte maji ta hkan rai nga ai. Anhte ga na shat ningnan sha ten go shani shagu mare ting poi poi nga ai zon chyu shingran ai. Gara htingbu nta sa dam tim lahpo hpogoi ko bohkrong shadu shat ningnan makai sama hkrai wai nga manam hom pyo dum chyu she na ai. Kaga go, malum tsa-pyi sama ni rai nga ai. Jinghpo ni nga shara go pa layang hkrai rai nna hkauna lu ai hkrai re ai. Hkauna n-gu go laklai hkra nan magyep sama hom pyo nga ai. Shat ningnan sha na shaloi tau hkrau hkyen shajin hpang wa ai simo simai ni go nga, wa shan, u shan, simai ntsin go chyinghkrang,nai, nokyu, wahkum, hkumpak, laubu pot, chyinghkrang makai ni rai nga ai. Nga go n lom nmai rai nga ai. Moi mahtum mahta wa ko nga ni go di sen wan lam lu di ai nga majo,shinggyim masha hpe shatmai hku lu bau na gasadi matsun maroi nga ai. Nga go lo htam mayat maya ai kumla mung rai nga ai. Shat ningnan sha ai shaloi dumsu, wuloi shan ni galoi n shalom ai. Hpa majo nga yang wuloi, dumsu ni go hkauna htu ya majo hkungga lara lam rai nga ai. Bainam shan mung nau n shalom ai. Bainam go ji nat jojau ai shaloi jahtung nat hpe jojau ai ko lang ai re majo,manggala la ai shat ningnan sha poi hta nau n htuk dum ai. Shat ningnan sha poi hte rau chyanun tsa hku nlung lu poi mung kapyon shalom nga ai.
Shat ningnan sha poi mahkyen hta mare na mahkon shabrang ni hpe ga so ai. Galang lang go nhtoi langai hta htinggo lahkong masum nlung ningnan sha poi bunghkuk wa ai byin ai. Gadai mung bungwot wa ko nhtoi sa yu ai hkrai rai nna nhtoi bung wa ai rai nga ai. Mahkon shabrang ni mung gashun gashe nta lahkong masum ko masha n-gun garan nna,ningnan sha poi mahkyen ni hta shanglom ma ai. Dai shana tup u sat, wa sat, hpai togaru gachyi she rai jong nga ai. Hpang jahpot jan garai n pru ten jau mare ting htinggo shagu nlung ningnan garan hkom ai. Mare ting nta shagu chyinghka hkindang n la da ai hpa majo nga yang,nlung ningnan garan ai ni sa du na hpe tau ya ai rai nga ai. Mahkon shabrang ni mung shat makai shingnoi gun ai ni go gun, sihtu lakyit ka hpye ai ni go hpye, pung gaba ko si ntsin ni hpai rai nna,nta madu ni yup nga tim chyinghka mala hpo nna,shat gok de shang wa ai hte si shat sihtu lakyit ni atsom shat hpra hkan ton da ya ai. Galang lang go jahpot mi aten langai hta nlung ningnan garan hkom ai hpung lahkong masum bunghkuk hkat ai. Garan jo ai si shat ni alo alam lu da ai majonta madu ni go dai jahpot shat kaga mi n shadu sha ra sai. Shat ningnan sha na shaloi shong ningnan nta na asak gaba ai gaji gawa ni hpe shong si shat ap ai. Gaji gawa ni shaman ai hpang she masha yong sha hpang ai re. Gaji gawa wa mung shat ningnan hpe mahti la nna,di kru hkra lago masum ang ai shara ntsa hkan shaman ga tsun rai mara ton ma ai. Hkra go anhte hpe si shat shadu garum ya ai ngu ai lachyum rai nga ai.
Dai zon nlung ningnan garan hkom ai ni nta du shang wa na hpe annau ni galoi mung maja nga ai. Gara nta na ni go hpa bo sihtu hpan ni wa lom sa ai kun ngu grai masemga ai. Nhtoi htoi ai hte nu go annau ni hpe dai nlung ningnan si shat makai ni garan jo ai. Nlung ningnan sha poi nta n tsan jang dai nta de shat wa sha mai ai. Raitim ngai go nau gaya ja ai majo htingbu nta raitim n wam sa sha ai. Dai shani go ningnan sha poi nta de shat wa sha mai ai. Galang mi na ten anhte mare na Ninggrau La ngu ai brangtung wa go,nta jahku hta jahpot mi shat ningnan sha poi galo ai ko nta shagu wa sha hkom nna,rot tsap lam hkom n jin mat ai majo,ganu go ningwot ro la nna Ninggrau La hpe hpara htan ningwot hte gyitdun la nna,mare na hkashi langai ko bo sha shadap ton di satsing da u ai. Hka tsing jang shat kan lawan yom wa na matu rai nga ai. Ninggrau La mung hkying hkum masum mali nga ai hte bai zeng rai wa nu ai. Dai shani ko nna mare masha gadai raitim lu sha nau ju ai wa hpe Ninggrau La ngu shaga hpang wa sai. Ninggrau La mung dai shani ko nna mare gaang hku nau n lai gui hkom sai. Masha ni ‘Gautit shat nlung’ ngu lagyim maron shala la di nga ai.
Kinseng Shabrang Ni
Shana jan du nsin sin wa ten,mare na shabrang salang ni mung mare gaang hku Tinggo Tong hte Nhpan Ja Ra yan a mahkon dum shangoi let lai wa wa rai ma ai. Shanhte mung Jinghpo mahkon dum shangoi let mare gaang hku lai dan ai go arong gaba mi adum nga ai. Nta gata rong nga ni mung Jinghpo mahkon dum shangoi lai wa ai hpe na dat ai hte nta ting garu gachyi she zim mat hkra nan na lasha la hkra grai lagu madat nga ma ai. Anhte ga de go ganu mungdan na yungui mahku nsen ni grai hpanggara nga ai shara rai nga ai. Mare na shabrang salang ni mung ta hkon nayi gaba mi hkon shakap da, keset gaba langai dum shangoi hpai hkom lu jang go mare ting na kinseng la shabrang sut shadang, lamu shagri gintong di gasha hku she myit tso myit dap hkamla nga ma ai. Mare masha ni mung dai wa hpe loi agam let she grai sadi sahka hte tsun shaga ma ai. Dai shabrang wa hte lamlai hkrum yang pyi manam pyo namhom sama she wai nga manam pyo nga ai. Mare ko keset lu ai masha mung nau n lo ai majo,gadai wa dum shapyo lai wa ai hpe mung shada grai tak chyai ma ai. Asak gaba ai ni go ganu mungdan na mahkon yungui ni na ai hte, “E…Shananghteng (Anhte) Jinghpo mung de go hpyen e chyu nau zingri jamjau nhkam, myit ru lam lo majo mahkon ni grai chye shapyo nga ma ai, nau jamjau nna marit myit kro garut nna mahkon chye shapyo ai rai lit.”nga nna dinglun chye ma ai. Man (Myen) hte Jinghpo go myi yan wanhkut zon rai nga ai, nga nna tsun jahta nga ai. Anhte ma ni go gaba ai ni dai zon nga tsun ai ga ni hpe madat yu nna,Jinghpo ni Myitkyina ko nbungli ni galo shachyo ai da nga nna mung jahta chyai ga ai. Ya bai myit son yu yang, ndai lam ni mahkra go,Jinghpo bumga na yungui mahku nsen a majo,masin salum hta ganan ashun hkra ya ai Jinghpo yungui atsam ni wa she rai tonga sahka le. Marit bu ai go anhte ga na ni she rai tonga ma ai. Anhte ga de go Tinggo Tong hte Nhpan Ja Ra yan hpe sha yong e chye ton ma ai.
Bai myit sumru shagu gayau gaya ngu hkrai hkamsha ai lu. Wahpok sumri gara nsen na shagu, pu tsom madai pan sumbrau agya gyam hkom ai chyu shingran muai.
Nat ga hka (Ru hka) hta, n do ning ang chyu prang shaja.
Jan du ndot shawa lammo chyu gahkrang garot.
Ga go tap tap, shaba si ju shangun yang mung yong jahkat mat.
Oh...Nye a ma prat ten na prat wa, galoi n mai shabai la ai she rai nga hkai.
Tsun yang go nau jop ai nga, uhkrudu lamu ndung pyen shakut ai hpa, shatgok de go hpa n sha tim, pyolen shara chyu myit n zim, shong nang shong hkrai shingjong htailai, dum nta bungli go galoi n gajai,n-gu mam gara ko na pru ai mung nchye, shatmai n mu yang shalu na chyu hkrai shong hprai.
Ginsup Hpan Ni
Lagyim chyai, hka hpungyot, palam la rim, langa won shachyo jon chyai, numwon numla lam gasup, nta gap chyai, si shat shadu chyai, gat dut chyai, lago latson nna ta hpan gayat gasup, bokbok si tochyai, hpyen gasat ginsup, hpun lung shingjong, kunghtek gap shingjong, salui si bolung htong, kawa tingyan hpe ga la nna hpun shaprai matep taleng hkom, kagam ganai hte usumla, nbungli, modo hkrang ni shachyo chyai, nlung gasha gahtap ta lung gabai chyai, n-gun ja gasup, shingna hte hpun hkyep tsan tsan de gayat shadu chyai, nat jo chyai, gumhpro dengga tochyai, langu lap nakong hpe wahpok galo shangoi chyai, sumpyi dum chyai, jong sara galo chyai amyu myu…
Nu hpe annau ni galang lang n nga mat wa sai aji adui (Nu yan wa na ganu gawa) ni a lam san yang,nu go annau ni hpe:Nji yan nwoidui go hto jum gun sa sai. Galang lang go basi gun sa sai nga nna mung tsun shamau mau rai nga ai. Annau ni mung, basi gun nna galoi bai du wa na i? Ngu ga san san di ga ai. Galang lang nu annau ni hpe bai shamau chyai chyai re ai ga san ni go:Mungkan ga wa hka grau lo i? Hkarang grau lo i? Nga san ai. Annau ni mung hkarai she grau lo go ngu bai htan jang,nu atsom bai tsun dan jahpra dan dan di ai. Ga san langai go: Shakum kum ai shakum chyinghkyen pa ni gahtum bang ton ai kawa wa-kang gata,hka rong nga ai hpe hkunhkro hkra hka hpe gara hku shokau na? Annau ni nau mau jang nu go, sumpan tsupni jahkro hpe kawa wa-kang ko bang ton nna,hka madit shup gabai kau kau di na rai nga le,nga nna mani garu ga shamau chyai ga ai.
Udi Lagut
Ma prat ten na namchyim rong dik, galoi n lu malap ai go udi lagu shadu sha ai namchyim re ai. Udi lagu sha mu ai namchyim gowa htande matsing hpa rai nga ai. Udi hpe shadu la nna gara ko mung amanu rai dung sha mai ai sha re raitim,htonta chyahpung shakum shinggan hkran chyinhkyen matu dong mi shakra ton ai shara ni hkan,shakum garet sa nna udi hpe lagu yen sha ai. Udi hpe galoi mung ngachyu kok ko shadu la ai. Udi mung lahkong galoi n lagu ai. Lagu sha shagu langai sha re ai. U shingjat ko udi sanit matsat lahta toai shaloi she lagu sha ai. Hpa majo nga yang udi lo jang go udi mat ai gadai nchye yu na shadu ai majo rai nga ai. Udi mat ai shana gonta masha yong hkum ai hte myit grai shoshishap nna nga ra ai. Gadai wa udi mat ai maron wa na kun ngu sadi maja let nga shalai kau kau rai ai. Dai shana gadai n maron wa jang hpa mara n lu ai zon shawoi na hte maren,tinang mahtang nta masha ni hpe kam mai ai nta sin wa zon re akyang ni madun wa ai. Tinang hpe nta masha ni ga shaga shut jang tinang grau ja madun wa ai. Dai go udi lagu sha nna mara n lu ai akyang rai nga mali ai.
Lahpo Shinggyin
Ninghtoi htoi jahpot manap shat sha ngut nna mare lam mat ai gojan du lup rai nga ai. Mungkan ting ngai hpe she sa dam chyai na matu la nga ai zon she rai ngaai. Mare shingnom hpun kawa tu ai shara maga hpun, gadung hpun ntsa hkan maga pu chyu, gadung pu chyu nga ai ngarem u, katonong u, dap u, sumwum gata na ukang no, gaduhka ni gongai lahpo lang hkom ai hpe shala chyai na matu ngai hpe la nga ai zon she shadu kau ni ai. Ngai goshani tuptup u gade gap hkom tim u mun zon san ai pyi nta n lu la wa nga ai. Dai majo nye ganau Ma Tu go ngai hpe nta masha ni man ko, hpuji go u gap hkom ai n re, u jahpronghkom ai she re, nga nna mani asang ya ya di ai.
Ma ten goshani shagu na nhtoi go pyo poi, poi hkom ai zon chyu shingran ai.Mare na shabrang gaba ni hte hkrumjangmyiman pai hkra, na labying bokara matu htum ai shara ko ta layung shabon hte matep shalun ga-woton nna,htoMalihka mada yu u, mu lu sani? Nga nna shagrak jahkrap shala ton ton di ai gatut sha ai. Anhte mung Malihka hpa re nchye ai, gaja wa lama ma mu lu na shadu nna ga grai kam madat ya ai. Na labying go kara matu dim ai shara rai nna,kara ni matep anut shalun dat ya jang,grai machyi na nna mani mayu ai hte pot mayu ai gayau gaya jahtau maron ron di dat ai hpe ya du hkra matsing ai. Malihka ngu ai go gara mungkan jut de nga ai pyi n shingran lu ai. Raitim Jinghpo ngu ai ni a myit masin kro gata hta galoi mung maumui mausa zon marit maroi shagroi gara nga ai go mara rai sam ai.
Myit NSu Ai Ma
Ngai mung kaga manang ni zon salik chye lagu lu wa sai. Dum nta hkan raitim nta masha ni shinggan hkom mat ai ten wa makoi da ai salik ni chye gasok lagu lu wa sai. Gara ko gasok yu n mu jang,wan dap hkan na wa a salik do ni tam mahkong la nna,maisau hpro langai ko yong hpo ru bang nna salik mayon hkayop lu ai. Lani mi ngai salik chyup marop nga ai ten n-gup ko salik wanhkut sha nomarop datyang,nu nye man e agajong jan rai du pru wa ai. Ngai go salik wanhkut hpe mayen mayu ai zon mayu shakut nga nna,shingdu de salik wan matep lang da ai hpe ta latup manat gayup sat kau dat ni ai. Salik gayup sat ai ta lahpan hkru machyi la ai go nu dam gayat ai hte maren sha rai mat sai.
Anhte nta mung kaga mare masha ni a nta zon dinggo lap galup ai hpun, kawa, shangu nta rai nna,awa go salik ni, kaga lu hpa sha hpa muk htuk, langu si, nga jahkro makai zon re ni hpe htongai n dep ai shakum ntsa shangu lapran hkan matep makoi da da di nga ai. Ngai mung nyaula zon nta masha ni gadai n nga ai ten shakum ko mahkyit mahkat lung wa nna,dai zon matep da ai lusha arung arai ni hpe gasok sha sha di ya ai. Anhte nta shakum go moi prat na Jinghpo nta shakum kumnat rai nna gabye lung grai manu ai. Lani mi shawoi na zon nga jahkro lagu sha na matu shakum mahkyit lung ai ngu yang,tsam ai shara ko gabye hkrup nna,nta ndohtingrep maga wa hkyi, nga hkyi sumpum nga ai ntsa,hpun ntsa na tsapla di hkrat ai zon,chyinghkyenshe malong je mat hkra wa hkyi nga hkyi sumpum ntsa atsom di hkrat gumpyek gatut sha ni ai. Dai lu hpa sha hpa ni go awa shi hkatbung lu ai shaloi mai hpa shatai na matu rai nga ai. Jinghpo mare hkan go htinggo shagu ngu na ram hkatbung ka-ni chyang hpe htunghking lusha hku jai lang nga ai. Raitim asak gaba sai ni hta lai kaga asak aprat madang ram ai ni lu ai hpe galoi n mu ga ai. Asak gaba ai ni lang ai bohpan sha shadu ai.
Wa go shana du jang,shi a dung shara dapkop wanmang makau bohkum shatso la nna,toba marop lu chyai ai. Toba lu shagu galoi mung yup nga ai. Galang mi na ten, shi nau yup nga ja ai majo n kam yu nna, shi yup nga bo dagup ai ang ang hte ko hka namtau shadun da ya nna,wa hpe gahtan agok la shangun ai. Dai go wa hpe dingsa di ai n re ai. Nu galoi mung tsun shadum ai ga langai a majo rai nga ai. Nu tsun ai, masha go lusha (Toba lu)aishaloi,galoi mung yup nga chye ai wa go,galoi mung matsan n bran hkro ai da. Prat tup yakhkak jamjau n bran hkro ai nga majo,nta ting hpe woi matsan jamjau na hkrit nna wa hpe sharin shaga dat ai lam rai nga ai. Wa mung gahtan agok la nna gajong rot wa shagu anhte hpe maron ahkre datdat di nga ai.
U Lagu Ai Shana
U lagu sha ai ngu nna go n tsun lu ai. Hpa majo nga yang anhte usa lagu ai shaloi u n lu lagu la ai majo hpa n lu sat shadu sha ai. Dai hta sha n-ga Gala ni a u lagu poi nhtoi mung rai nga ai. Lu rim tim mara nau n nga ai hpe chye nnarai nga ai. Ndai ten ngai jong tsang sanit daram rai sai. Ngai go sumtsan hpaji jong boda sa nga ai ko na tinang mare myuna hpaji jong de bai wa htot lung ai. Mare hpaji jong nta kon deng masum mali tsan ai majo mare na jong boda ko sha bai sa nga ai. Maji ta lana mi, shata jan mai ai yuptung shana manang ni hte gade n tsan ai Bangali Gala mare lok de u sa lagu hkom ai. Anhte lagut hpaji shaman shakyang da ai lam chyom go n nga ai raitim,u shan lu sha na hpe chyu bonu ko bang da ai majo,nta madu ni gui rem da ai mi re, hkaipyek hte u gayau bang da ai mi re atsom masing gran yu ai lam n nga ai rot sa wa sai. Anhte a myit hta ladat lahkong chyom go dum nga ai. Langai go, Gala nta go ga nta rai nna pru shang chyinghka langai sha hpo ton ai. Dai majo shinggan ko na chyinghka hkingdang la kau dat ya jang,lagut sa ai chye mat tim chyinghka n lu hpo nna,dauyin nga ai laman atsom hprong lot lu mat na hpe kam ai. Kaga langai go, u rong gok mung punra n re majo u sharong da ai uro ting hpe u ni n gajong hkra atsom hpai mat wa na hpe myit mada ai.
Anhte nta wang du ai hte lanyan shang bang wa ra ai. Nta chyinghka hpe shinggan dena kawa tong hte atsom madi ton sai. Gui mung Gala gui re majo kun anhte shang wa ai pyi ndum hkra hkra chyasi mang zon yupsi yupsa nga ma ai. Gai rai sai, nnan she u long chyinghka hpo nna abram rim datai shaloi,hkaipyek mahtang magra hkrup kau dat ni ai. Dai ko na go hkaipyek u nong ngoi garu wa ai hte, u ni mung krok wa ai hte, nnan she magra hprong sai ngu yang,gui mung yup hprang wa nna garu gachyi, htingbu ni maron jahtau, nta madu ni mung maron jahtau chyinghka hkindit shaja rai bang wa sai. Anhte mung u lu magra la sai ngu hprong dumbre mat wa ai go shinggan du jang she lata latup ting u mun hte hkaipyek mun majo hkrai latup hpai hprong pru wa ai she rai sahka. U mun hkaipyek mun ayai mat wa ai go anhte nga ai boda nta di rai nga ai. Shanhte mung u mun ayai ai hpe gon yu yang anhte boda wang chyinghka ko di rai nga ai. Raitim, anhte hpe gade ntsen timlagut go n mu, anhte nga ai boda de gade mada yu tim gadai hpe mung n mu rai mara madi madun na yak nga ai. Anhte mung tinang a gok de alawan zim sha shang rong yup nga sai.
“Lagu tim lagan ai nmai chye”nga ai gamung hpa. Hpang jahpot jong lung ten, anhte u sa lagu ai go anhte a tsang gok manang Gala num jan a nta wa she rai to nga sai. Gala num jan mung mana yuptung byin lai wa sai shanhte nta lagut sa ai lam azin ayang tsang gok gata manang ni hpe hkai tsun dan nga ai. Anhte ni mung shi mari sa wa ai muk rau jom sha chyai let, grai myit tsang lom ai hte rau jom dung madat ya saga ai.
Anhte wang chyinghka ko u mun ayai da ya ai go lagut ni a mo lanyet nan rai sai ngu tsun dat ni ai. Shi mung anhte hpe, tinang a manu dan ai arung arai ni atsom hkang zing sadi maja nga na hte mana na zon lagut sa jang nanhte wa ngan ni no sa garum la marit nga hpaji jo garum hpyi shatsam ton ma ai.
Hkrit Go Hkrit, Marit Go Marit
Ma prat ten grai gaya ja ai. Htingbu nta sa dam ten shat sha so jang hprong na lam shong tam wa ai. Galang lang go anhte wadi nta lawu lahta gahpu ganau ni ko sa dam gasup chyai ten,nutung go“La shat sha u na(Anhte ga‘yo’ nga n tsun ai, ‘na’ she nga tsun ai),nga nna shat gok de si shat sa la ai ten,ngai go nta ntsa ko na lakang ninggam pyi n yu hkra gumhton hprong shakram kau da da di ai. Nutung go shatban lang nna pru wa yu yang,ngai hpe tam n mu nna anyum anyam nga mani mayu let shatban lang nna shatgok de bai hpai shang wawa re (Hpang e anhte nta sa dam shaloi nutung go nta masha ni hpe jahta dan ai)nga tsun ai. Shi mani mayu ai go nye akyang hpe chye ai majo rai nga ai. Dai majo hpang na lang ngai hpe shat jo sha na rai jang,ngai gasup nga ai shara ko agatsi rai shatban lang nna galangta hprot,ngai hpe n shadum ai sha shat jo sha ai ladat lang wa nu ai. Ngai mung lata ko agatsi galangta shatban sa mara dat ya jang ganing nchye di, bo pyi nsharot hkra shat dung sha ai go yu lai pyi atsom n lai nna,sha shakre kau ai mung gade lang pyi rai ang sai.
Num mahkon ni lam lai wa jang,lam numshe de kagat dumbri matwa. Shingnrai, shingdu de rai lamama malap da ai zon madun masu nna bai nhtang gayin koi yen mat mat rai nngai. Num mahkon ni hpe hkrit ai mung sharo rongba hte hkrum na hkrit ai hpa she shadu kau ni ai. Raitim, shanhte ngai hpe n mu ai ten galang lang manang ni hte hpun ntsa lung gasup nga ai ten,hpun ntsa ko na num mahkon ni lai wa ai mu jang,kam mara ngu maron shala shatsang, shanhte mung gaya na zon nga shala ai ga ni hpe n dang hkam nna,myiman nsam she hten hkra hkra myi jut nhkrem hku yu dinghkret ashoi mada dat ai go n ju ai myiman hte shinglet sho madun nna lai mat wawa rai ni ai. Anhte brangji ni mung gachyi pyi n shayom hkra manang lo lo hte re nga jang,gade a mahku nsen hpe nchye ginhka la na kam ai majo,nhkrit ntsang Diyun hka-nu hkinggau na woi ninggrau wunong maron grak ai zon mare mai, mare bo mahku nsen ni hpungtang she gasho hkrahkra numsha mahkon ni hpe shala ai lam go daini du hkra n lu malap ni ai.
Mare na numsha mahkon ni dai zon mahkrum madup ni a majo anhte nga n nga shiga shong sagon yu nna she hka-nu de hka sa shin shin re hpe mung chye kau dat ai. Masha hpe go n mu, shala ai ga mano nsen ni go myiman ko majap ju shamong ya ai zon ngu hkamsha ai rai wu ai. Anhte mung hkrit go hkrit marit go marit, sumtso sumra lam mung nchye, shatu shala hpan re ai hkrai shadu, manang wa hpe nchye nga hkra shala lu ai hpe she wan la, pyo dum, wora wa hte shagop dat, lera wa hte shagop dat, mahkon ni mung lam hkom pyi nchye hkra ndi nda rai hkom lai mat wa wa rai nga ai. Anhte mung: “Nanhte ni grai n rup i”ngu galang lang tsun maron shala dat ai hpe numsha ni mung, “Nrup i na shingdu e n yup ai.”nga nna bai nhtang matsa htan dat dat di ma ai.
Jong Lung Hpang Ai
Ngai asak kru ning jan ko na she jong lung hpang ai. Ganu gawa ni a shingnip shingwun e, dum nta masha gahpu ganau ni hte mare na ma manang ni hte ndum shami sak hkrung pyo len nga yang,jong lung na aten lado du wa sai. Nu yan wa go ngai hpe mare na jong ko n shalun ai sha hto sumtsan shara boda jong nta ko ton da let,jong lung hpaji sharin na hku hkyen lajang hpang wa sai. Dai jong go Hindu makam sasana jong re hte maren grai madang nga ai hpaji jong langai mung rai nga ai. Sanpoi htai ong jang go jong lung jarik gumhpro pek mi mung n bang ra ai sha,tsang shi ong du hkra lu lung na ahko ahkang hpo da ya nga ai. Hpa majo nga yang ndai jong go bumga nam gahtong mare masha ni a matu laksan hpaji shalat masing hte yoshada hpo ton ai jong rai nga ai. Nta ko na la sa na go buhpun palong gop mi, kyep htap, gyepdin ni sha rai nga ai. Ra ai lam yong dai jong ko na jahpring shatsup ya ai rai nga ai.
Ngai dai jong de gara hku du mat wa ai lam hpe tsun dan ga nga yang, nu yan wa hku na tau hkrau ngai hpe dai de sa lung na matu myit shajin ton ai lam hpa n nga ai. Dai jong de hkapla lu na matu sanpoi sa htai na ni go n lo htum tsang langai, lahkong lung ga sai ni hpe sha so shaga ai rai nga ai. Dai ten du hkra ngai go jong myiman pyi n mu ga ai wa re. Lani mi mare na salang lahkong go shan yan a gasha hpe sumtsan hkrunlam sanpoi sa htai na matu hkrunlam manang hku awa hpe so shaga ai. Awa mung sa ya na matu myit hkrum ya sai. Raitim, wa shi myit ai lam langai go shi gasha ngai hpe mung gam chyam hku mahkoi sanpoi shanglom mai na kun, ngu myit la let woi hkom shalom ton ma ai. Salang yan mung ngai hpe go hpa zon n tak ma ai. Hpa majo nga yang ngai go shan yan a gasha zon jong mung n lung ga ai wa rai nga ai.
Hkrunlam modo langai shap got nna mare ko na pru hkom sa sai. Dai jahpot nu mung tinang a dum nta gumgun gumhpai ni hpe nat ra de myiman yong nna,wunli la shaman ga tsun nga ai hpe nu a n-gup galem ai sha mu dat ai. Gade nna yang sanpoi htai na shara du wa ai hte aten du sai hte maren,hpaji du sara ni go anhte ma ni hpe langai hpang langai sanpoi htai gok de shaga jep sai. Salang wa yan a gasha ni chyom go nta ko grai shaman shakyang la nna shajin sa ai yan rai ma ai. Manang yan ngut ai hpang ngai hpe gok de bai shaga bang ai. Ngai go hkrit chyu she dum kau sai. Tsi samyit htu hkyen ai kun grai hkrit gari let sha,wa hte rau sanpoi gok de du shang wa saga ai. Raitim sara ni ngai hpe yu nna mani bu nga ma ai. Hpa zon san ai mu ai kun go nchye sai. Hpa san tim hpyi lahpyi, shani chyingtung nhpan hpundung ntsa uhkru dung gangunga ai hpa. Hprong na zon zon, grak dat na zon zon, hkrit ai zon zon, hkrap hkyen ai zon zon sha rai nga ai. Ngai na mying san ai mi re? Nu yan wa a mying san ai mi re? Hpa nchye na ai. Gala ngu ai pyi dai shaloi she atsom mu ga ai. Sara ni pyi ngai na shamu shamot hkrit maja ai myiman nsam ni hpe ganing rai mu ai mi re,ngai hpe ahpum la nna lahpyen ko shadun la ma ai. Hpa majo dai hku di ai hpe ngai mung mau chyu she na ai. Ngai shadu ai go tsi shamyit htu na matu ngai hpe abok nga ai kun ngu, lama rai jang go samyit sho mu ai hte gumtsat kagat hprong na hkyen nga ai.
Shata mi na ai hpang sanpoi mahtai du wa ai shaloi,manang yan a gawa ni go shanhte tak ai hku n rai mat nna grai mau mat ma ai. Shanhte ni mung hpang na lang sanpoi bai sa htai jang,hpa san tim hpyi lahpyi rai ra ai ngu ai mahtai sa lu da nu ai. Ngai chyom go jong lung sa wa na soshaga laika du ai hte maren, nta na gumgun gumhpai jojau la nna bai rot sa wasai.
Jong du ai hte jong kodum nta masha ni hte tsan gang nga ra ai mung n shadu. Wa mung bai masu, jong makau ko sha magui bungli hpun dun nga ai nga nna,jahkring ton da masu nna ngai go wa hpe jan du lup gade la yu tim n pru wa ai majo,shani tup chyinghka hkindang hkindit shaja let hkrap nga da sai go shata mali jan hpang she sanpoi langai ngut nna,wa bai sa tau la ma ai. Hpang e bai chye kau ai go sanpoi ngut nna shata lahkong jong dat wa sai. Jong bai n kam bai ai go nta ting a matu myitru hpa gaba bai byin byin rai nga ai.
Nu AMaron Shaga Ai Nsen
Shat sha ten du shagu shingnrai, ma langai ngai hkrap ai nsen na shagu,nu go nta nbang npan ntot hkan tsap let,lata kosha hpa lamama nbyeng nai ju jahkut shingnrai muk, jumdui tong zon lang da let,ngaihpe shaga maron ai nsen ni gomare boko na mare htumpa du hkra hpungtang she gashohkra hkra maron jahtau ngoi gadu nga ai.“ELa…ELa!… Wa u lo!”, galang lang go“La... E...La!”nga nna yungui nsi nukni hte jahtuk ka ton ai nsen ni zon nga hkra ngai hpe jahtau maron ai aten ni hpe dum nga nngai.
Ma prat ten dohte dotot lai wa ai hpe ya bai myit shingran yu yang, marit sumhtang ningtsing ni she bai bu na zon, mani hpa hte mung hpring chyat, nabai ndum mung hpo gaprat, myiprui si ni mung lom ai zon, gabu hpa ni gapyon ai hte hpon, dui ai ngu yang jap, jap ai ngu yang dui, magup sumhpa mani haha, ma prat ten na mahkrum madup ni wa bai shingran alai yu shagu masin she gahpra mani na zon she nga, gabu myiprui ni mung kra, shingran n wai la ai ten ni bai dum wa wa rai nga ai. Malai n mai tsom htap ngui pyodik ai aten shingra maka ni she rai nga ai le i!
Namlap pripla ai hpe mu tim mani hpa hkrai tai, u grohkongrang nsen ni na yang mung lahpo shinggyin shagreng na chyu htailai. Ma prat ten na pyo la ai lam ni wa, tsun tim tsun nma, hproi tim hproi n hpra, lui ai hka ntsa na hpundaula pyo hpa she rai nga ai.
Jong n kam bai nna nga hkyi sumpum ko galui achya,modo ntsa ko na gumhton kagat hprong re ai ten ni hpe bai sumru yu yang, ngai hkrai ngai, nye hkum hpe tsora matsan dum chyai na zon she ngu, lagu mani mayu ai myit ni bai gasu rai nga ai.
Daini sak aprat ram wa nna ma prat ten na lam ni hpe malap mali rai nga ai ngu yang,Mangshi ga na sarama Bok Tong bai galang, sara a ma prat ten na lam hpe ka jahkrat ya rit nga nna, nye a ma prat ten na sanseng sindunsumri ni bai ashun gahpra, udi shingjat de she masem yu na zon she nga. Myiba sanat she ngai hpe bai shaga bu nga ai zon myit dum shingran nga yang, Mangshi de na ganu gasha ni gyenan set wa nna, oh…Ngai ma nrai sahka ngu, hpun ntsa ko na mahkon gasha ni hpe ginla chyai ai myit ni bai zim mat, lahpo shinggyin gyin ai lata hta yu yang,pongtinsha manat shachyat. Laika ndai lawan ka shakre ra na tai sai ngu myit bai nhtan shabon dat. Salang go salang, ma go ma, salang shut yang sari, ma shut yang mani le i…Ha... Ha... Ha.